تحلیل مبانی مشروعیت و نامشروعیت نهاد سلطنت از دیدگاه علمای عصر صفوی

Authors

  • آبادیان, حسین
  • بی طرفان, محمد
Abstract:

تحلیل مبانی مشروعیت و نامشروعیت نهاد سلطنت از دیدگاه علمای عصر صفوی[1] حسین آبادیان[2] محمد بی‌طرفان[3] چکیده پیدایی حکومت صفوی به پشتوانه تشیع اثناعشری، زمینه‌هایی برای گسترش و رسمی شدن این مذهب در ایران فراهم آورد. دیدگاه علمای شیعه درباره حکومت در دوره غیبت در این دوره بسیار مهم بود؛ یعنی بحث مشروعیت سیاسی و دینی شاهان صفوی از مسائل کانونی اندیشه‌های علمای شیعه به شمار می‌رفت؛ چنان‌که به اعتراض‌ها و گاهی جنبش‌هایی در برابر حکومت صفوی دست زدند. هدف اصلی این مقاله، بررسی علل و عوامل فکری و نظری این اعتراض‌ها و جنبش‌هاست. به‌رغم پرداختن بسیاری از پژوهش‌ها به موضوع تعامل علما با حکومت صفوی، بدین موضوع کم‌تر اشارتی رفته است. روش تحقیق این مقاله تحلیل محتوای منابع و مآخذ عصر صفوی و سفرنامه‌های اروپاییان در این دوره تاریخی است.   [1]. تاریخ دریافت: 24/7/1391 تاریخ پذیرش: 15/9/1391 [2]. دانشیار دانشگاه بین‌المللی امام‌خمینی قزوین(ره)، گروه تاریخ، قزوین، ایران. [email protected] [3]. دانشجوی دکتری تاریخ دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران. [email protected]

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل مواضع علمای شیعه در قبال حکومتها با بررسی دو عصر صفوی و قاجار

در بررسی مواضع علمای شیعه در قبال حکومتها ، دو عامل تعیین کننده وجود دارد: اول­اصل ثابت اعتقادی«غاصب پنداشتن­حکومت­غیرمعصوم»ودوم مقتضیات­و تحمیل های زمانه که اولی موجب شکاف دائمی میان علما و حکومت ها می گردد و بر اساس دومی، حکومت ها به افزایش تعامل و یا دامن زدن به تقابل ها می پردازند. در اقلیت بودن شیعیان و ترس از ستمگران و تلاش برای اقامة حدود الهی مع‌الامکان ، تقویت حکومت شیعی، تهدیدات خارجی...

full text

مبانی مشروعیت حکومت از دیدگاه مفسران فریقین

مشروعیت، یک ویژگی در یک نظام حکومتی است که حاکم به مدد آن، حکمرانی خویش را صحیح می داند و مردم تبعیت از حکومت را وظیفه خود می‌شمارند. مشروعیت پاسخی به این پرسش‌ است که چرا عده‌ای حق حکومت دارند و دیگران موظف به اطاعت از آنانند؟ مسأله مشروعیت، همان پرسش از حق حاکمیت فرمانروایان است. مفسران فریقین به دلیل صراحت آیات مربوط به حکومت، به اتفاق، خداوند متعال را، منشأ ذاتی مشروعیت حکومت می دانند و بر ...

full text

بررسی و نقد مبانی مشروعیت حکومت از دیدگاه اهل سنت

در این مقاله ضمن تأکید بر اهمیت مسأله مشروعیت و نقش آن در بقا و دوام نظام هایسیاسی، مناسب ترین و صحیح ترین تعریف برای این واژه یعنی » حق حاکمیتفرمانروایان « ارائه و تبیین شده است . مهم ترین سئوال نیز بر این پایه استوار است کهحاکم بر چه مبنائی حق حکومت و اعمال قدرت و به عبارتی حق امر و نهی پیدا می کند .سپس با تأکید بر الهی بودن منشأ ذاتی مشروعیت حکومت در اسلام بر اختلاف مسلمانانبر منابع مشروعیت ...

full text

بانیان از دیدگاه سفرنامه های عصر صفوی

این مقاله به بررسی وضعیت یکی از اقلیتهای خارجی ساکن در ایران عصر صفوی از منظر سیاحان اروپایی می پردازد.  این گروه که به بانیان و مولتانی معروف بودند، هندیان هندو مذهب ساکن ایران بودند . بانیان در جامعه عصر صفوی به دلالی برای تجار خارجی و رباخواری شهره بودند؛ اما در نگاهی موشکافانه می توان به زوایای دیگری از زندگی این قوم در ایران پی برد و این امر با توجه به آزادی مذهبی برای اقلیتها در این دوران...

full text

آسیب شناسی وضعیت سیاسی– اجتماعی عصر صفوی از دیدگاه ملّاصدرا

ملّاصدرا، بنیان­گذار حکمت متعالیه، دیدگاه­هایی دربارۀ اجتماع دارد. بر خلاف نظر کسانی که معتقدند، اجتماع در نظر ملّاصدرا مغفول مانده و او صرفاً به مباحث غیر دنیوی توجه نموده، ملّاصدرا با دقت حوادث اجتماعی دوران خود را زیر نظر داشته، به آسیب­شناسی اجتماع پیرامون خود پرداخته؛ و برای اصلاح امور به بیان راهکار پرداخته است. در نظر ملّاصدرا آسیب مهم جامعۀ دورانش آن است، که کسانی که به­حق سزاوار رهبری مردم ...

full text

تحلیل کیفیت بازنمایی مقام سلطنت در گفتمان سفرنامه نویسی عصر صفوی

نهاد سلطنت در دولت ملی، مقتدر و دارای ایدئولوژی تمایزبخش صفویه که در شخص پادشاه نمود داشت، یکی از کانون های توجه سفرنامه نویسان خارجی آن روزگار است. پژوهش پیش رو، می کوشد با بهره گیری از روش شناسی تحلیل گفتمان انتقادی، به ویژه خوانش تئو فن لیوون از مفهوم بازنمایی، به بازنمایی تصویری بپردازد که گفتمان سفرنامه نویسی عصر صفوی از نهاد سلطنت ارائه می دهد. یافته های این پژوهش نشان می دهد که در این سف...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 1  issue 10

pages  5- 34

publication date 2013-07

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023